Bila em giş bixebitin bo “Rêberiyeke hevreyî”

Cankurd, February 25, 2011

Di dûrokê de, ne tenê erênekirina her şêweyeke xwedeselatkirina kurdî armanca dewlet û rêkxirawên hawîr Kurdistanê bû, belku sîlkirina teviya hebûna neteweyî ya gelê me bû û bi ser ve jî pişaftina vê neteweyê bû di nêv ên dî de. Li gor vê armancê jî pilan û siyaset û hevkarî di navbera neyarên gelê me de her hebûn û bi cîh dihatin…û hîn jî bi hev re li hember me dixebitin.

Li Îranê hate belavkirin ku “Kurd” ne neteweyeke serbixwe ye, ew stûnekî bingehîn û Kevin e ji stûnên neteweya Farsî û di avabûna dewleta şahinşahî ya Kevin de ye. Dihat gotin ku Kurd di binyada xwe de Fars in.

Avabûna dewleta turkî ya nûjen jî, di sala 1923ê de li ser heriftiyên Împeratoriya Osmanî li ser bingeha “Yek netewe, yek ziman û yek dewlet” çê bûye. Navê “Türkiye” jêre hatiye pêdakirin, tevî ku Neteweya Turk ji orta Asiya ve weku “suwarin talanker” hatiye herêmê, bi darê zorê, bi xûnrêtinê, xwe li vir bi cîh û war kiriye. Silogana rojnameya “Hürriyet” a gelek navdar li vî welatî “Türkiye türklerindir” ser rastiya nijadpersetiya vê dewletê vedide. Ev welat tenha yê Turkan e, tê de çi mafê neteweyên dî nîne! Wan kesên bizava xwe dikin ku me bi “Demokratiya Ataturk!” bixapînin, nikanin vê rastiyê bincil bikin. Ji sala 1923ê de vê “Demokratiyê” ji gelê me re tiştek ji êş û nebaşiyê pê ve ne înaye, tevî ku ev komar li ser milên gelê me jî hatibû avakirin û paristin. Pir serhildanên gelê me çêbûn, hema mejiyê nijadperest ê van “Demokratan!” tew nehate guhartin. Peyva “Kurdistan” di gewriya wan de dibe hejîreke bi histirî.

Li Îraqê jî her weha, Kurd herdem ji mafên xwe yên neteweyî dihatin bêparkirin. Li Îraqê dûrokeke xûnî ya dirêj heye, ku rêç û şopên nijadperestan wê di mêjoyê mirovatiyê de herdem bi xûna gelê Kurd bimînin. Qirkirinên li Helebçe „Heleba piçûk“ û hovîtiyên cenga „Enfalan“ wê neyin ji bîrkirin. Niha herêmeke federal bi navê Kurdistan, paş roxandina sîstema dîktatorê xûnrêj Seddam Husên di sala 2003ê de, heye, hema wekî dixuye ew bûye mitekî tûj di çavên neyaran de, çi li Îraqê û çi li derve…Piraniya „Demokratan!“ li Türkiye, Îran, Sûriye, Îraq û welatên dî yên Ereban tew naxwazin wê bipejirînin, tevî ku destûra Îraqê ew herêma federal biryar kiriye.

Li Sûriye tew rojekê jî dewleta sûrî hebûna neteweyeke „Kurd“ li Sûriyê nepejirandiye, pilan û siyasetin nijadperest li hember gelê me û li hember hebûna wî ya neteweyî bi rê ve dibe, tevî ku serhildaneke gelêrî ya gelê me di sala 2004ê de ji ber êş û sitembaziyê çêbû û ta niha gelê me gelek qurbanî di ber mafê xwe de dane. Komara Sûrî bû „Komara Erebî Sûrî“, hemî niştevanên welêt jî „Ereb“ têne dîtin, heme şêweyên çandeya kurdî qedexene, bi ser ve jî cengeke şofen li ser zimanê kurdî heye.

Di rewşeke wilo de, pir xebat û kefteleft pêwîst e, da em kanibin bizava „Diyalogê“  an  „Gengeşiya demokratî“ bi wan kesan re pêş ve bibin, ewên ku xwe wek „DEMOKRAT“ di nêv gelên yên teniştdar de didin nasîn û ji me re bi gurmistan li sîngê xwe didin û dibêjin:“Em dostên gelê Kurd in!“.

Pir ji zû ve, em ketine nêv hevkêşanên devkî û nivîskî, rû bi rû û bi heme şêweyên têkiliyan, bi gelek kesan re ji van „DEMOKRATAN“, lê belê li dawiya dawî, ji me re dibêjin:“Bira, em tev niştevanên vî welatî ne, çi Kurd û çi ne Kurd, werin em bi hev re deselata zorbaz biroxînin, emê welatekî bê nijadperestî pêda bikin, emê bi hev re wekî bira bijîn.“ Hema di rastiyê de, mixabin… Piraniya wan yekîtiya neteweya Ereb dipejirînin jê hezdikin û jê re dixebitin û wê xebatê wekî histobariyeke neteweyî û demokratî û olî ji xwe re dinasin, lê ya neteweya Kurd wekî „Cudakirina nebaş“ dinasin, û piraniya wan „DEMOKRATAN!“bi zûkî Kurdan weku ajanên Amerîka û Israîl didin xuyakirin, gava Kurdek li ser mafê gelê xwe di serxwebûn û azadî û yekbûnê de dipeyive…

Tevî hebûna dîwarekî wilo, qaling û bilind, ji mejiyên nijadperest pêdakirî, li gor dîtina min, pêwîste em gengeşiya xwe ya germ bi van „NE DEMOKRAT“ re bigudînin, pêş ve bibin, ji ber ku li ber me çareyeke dî niha nîne. Heger hêza neteweya me heba, û weku hozanvanê me yê mezin Ehmedê Xanî gotiye, bo me xwedî kulahekî bi hêz heba, me yê kanî ba mafê xwe bi darê zorê bistanda… û weku ew dibêje:

Bê ceng û cîdal û bê tehewwur  vî şuxlî qet mekin tesewwur

Lê ji ber ku em hîn negihane wê pileyê, divê em ji rêya „Diyalogê“ venegerin, hema di ber diyaloga xwe re jî, bo me gelek pêwîst e, em hêza xwe ya neteweyî bînin ser hev, ji şaşiyên xwe yên dûrokî fêr bibin, di nêv hev de li ser axazin zelal û hevpar bicivin, û berî her tiştekî em wekî neteweyekê bixebitin, ne wekî çar neteweyên jar û haj hev û din nînin. Heta ew rêberê mezin, ê ku Ehmedê Xanî hebûna wî hîvî kiriye, derdikeve meydana têkoşînê, divê em rêberiyeke hevreyî „Kolêktîv“ di nav xwe de pêda bikin, ku di wê de çi serî ji yê dî mestir tune be, wekî pêşserên me yên Mîdî berî niha bi hezaran sal „Hevbendiya Mîdî“ pêda kiri bûn.

Heta wê rojê hûn bimînin di xêra Xwedê de…

Şorişên nên û azadiyê

Cankurd

February 23, 2011

Wekî mirovatî di xewnekê de ye, an jî bahozeke efsaneyî bi ser keleh û surhên van zorbazan de hatiye, beydeqên wan yek û yek gêr dibin, gelên wan carekê dibêjin:”Şah mat” bi wateya “Şah mir” û ewana ji lîskê derdikevin, wilo asan û bi zûkî, weku tew li hember wan bi salan serhildanên gelêrî û berxwedanên ramiyarî têkneçûne… Va hefteya dî, ji van serok û merokan, kî wê bikeve, an kî wê bireve, êdî em nizanin… Ev sêrgeha fantaz, tevî ku gelek xûnrêtin jî vêre çêdibe, dilên mirovhezan li heme cîhanê şadike û serbinkirina deselatdariyên welatên sosyalîst, ku paş têkçûna sîstema Sovyêtistanê pêda bûye, tîne bîra me… Hîngê serhildan ji bo azadiyê, demokrasiyê û mafên mirov bûn, lê niha axaza nên jî dikeve ser wan axazên mezin, û ji ber wê yekê em dikanin bibêjin ku evana “Şorişên nên û azadiyê” ne.

Gelo, ev çima wilo dibe? Egerên wê çine? Qey tenê zorbaziya van deselatiyên xûnrêj bûye egera van hilgavtinên mezin ên li cîhana me ya niho pêda dibin? Na… Hinek eger û „faktorên“ dî jî hene…

Bo roxandina sîstema Saddam Husên Dewletên Yekbûyî yên Amerîka (USA) û hevbendên wan du cengên wêranker li dijî wî kirin, berî wê jî Iraq 8 salan keti bû cengeke xûnî ya dirêj bi Iranê re û bi gelê Kurd re jî… Di navbera cenga derkirina leşkerê Seddam Husên ji Kuweytê û cenga ji bo rakirina sîstema wî ji ortê di sala 2003ê de jî Embargo ya herftdar li ser Îraqê bi salan hebû, û tevî ku bi hemî şêweyan rakêt û bombe bi ser Bajêrên Iraqê de barîn, dîsa jî rakirina sîstema Baasî ne asan bû, ji bo wê bi sedan Amerîkî hatin kuştin û ziyaneke aborî ya mezin giha Amerîka, lê ji bo roxandina sîstemeke dîktatur a wekî ya Husnî Mubarek an Zeynulabidîn Elî yê Tunisî tenha rûpelên facebook û twitter hatin dagirtin û bi kar anîn. Leşker û tang, keştî û firok tew pêwîst nebûn. Demokrat li USA bi vê serkeftinê pir dilşad in. Ewê ku bibêje, tew têkiliya USA bi van serhildanan nîne, ew xwe dixapîne û nikane paşguh bike ku van davên êlêktronî yên wekî facebook û twitter û you tube û hemî davên e-mailê yên navdar di bin kontrola wê û saziyên wê yên agahdariyê de ne. Ew şorişekê kontrol bike dikane hikariya xwe jî li wê bike. Em dibînin ku zora civaka nêvneteweyî li ser sûriye ew binzor kir ku careke dî rê ji facbook û you tube re veke, paş ku ewana ji nêv lepên ciwanan rakiri bûn. Bêguman sira van davên êlêktronî di xortkirina têkiliyan di navbera serhildêrên sûrî de pir mezin e û saziyên agahî û siyasî li USA vê yekê ji me baştir dizanin û dilşad in bi wê yekê.

Ya dî di vê mijarê de, egerên serhildanê ne. Serhildana netewekê an çînekê bê egerin mezin çênabe û gelb ê egerin giring dernakevin kolanan û mirov sîngên xwe nadin gulleyên xûnrêjên deselatdar.

–      Zorbaziya deselatdaran wilo tersî axazên mirovatiyê di azadî, demokrasî û mafên mirov de, gihaya wê keviyê ku nema kesekî xudan wijdan dikane bipejirîne.

–      Azadiya li derveyê van welatên di tariyê de dijîn, bi rêya televîzyûn û Înternetê dilê mirovan dikişîne û viyana bi destxistina wê azadiyê roj bi roj bi hêztir dibe.

–      Bihabûna regezên xwarinê yên tev giring wekî (Birinc, genim, garisê zer, zeyta xwarinê…) û hinekên dî yên pir hezkirî li welatên maldar wekî (Qehwe û kakao)… di bazara nêvneteweyî de, ji ber ku malkirên bi hêz (Speculater) wan regez, hîn berî çandina wan ji cotkaran kirrîne û di bazarên diravî de bi bihayin giran firotine. Vê rewşê ziyaneke zor bi êş gihandine hemî dewletan û bi taybet yên ku deselatdarên wan xêr û bêra wan ji xwe re revandine û kaniyên wan ên diravî mêtine, miçiqandine…Gelên ku zarok û piştên wan jar û birçî dibin nema dikanin xwe bigirin û bi zûkî agirê hilgavtin û şoriş û serhildanan di nêv wan de tê vêxistin.

–      Wekî tê xuyakirin, hebûna hêzeke siyasî ya li saz xistî, rêk û pêk û xwe wekî pêşeng ji gel re dibîne ne wilo giring e. Le bakurê Afrîqiya ji me re îro belge pêda dibin û bi taybet li Tûnis û li Lîbiya, ku hembervaniya hindrî rast jar e, lê dîsa jî gel rabûn ser xwe û ketine têkoçîneke xûnî li hember deselatdarên xûnrêj. Serhildana gelê Kurd jî li rojavayê Kurdistanê di sala 2004 de nimûneyeke zelal bû, ji ber ku hîç ne bi rêya partiyekî ji partiyên kurdî bû. Ew serhildana gel bû.

–      Di rewşa Misirê de û berî wê di ya Tûnisê de helwêsta leşkerê xuya bû, ku ew l igel axazên gelb û, ji ber ku serokatiyên leşkerê dizanîn gel di çi tengiyên aborî de ye, serhildan ne tenê ji bo azadiyê ye, ew ji ber birçîbûn û hejariyê ye jî…Serhildan ya nên û ava pqij e, ya kar û paristina malbat û zarokan e…

Hinekî mijar firehtir e ji van dîtin û nêrînan, lê belê em naxwazin bêtir di vir de li ser teviya mijarê rawestin…Bila eve bibe egera tevlêbûna dost û birayan di gengeşiyeke hêja de…

 

مطلوب صك براءة سوري

جان كورد، ‏24‏ شباط‏، 2011

نظراً لما يحدث في شرقنا الأوسط من جرائم على أيدي رجال الحكم والسلطان،  وبخاصة ما نراه الآن في “الجماهيرية البائدة” من حرب ضروس يديرها أبناء الدكتاتور المجنون، العقيد معمّر القذافي، الذي لاننكر أنه أبدى طوال فترة حكمه الطويلة دعمه وتأييده لقيام “دولة مستقلّة” لشعبي الكردي، وتقبيله للعلم الوطني للأمة الكوردية باحترام، ولكننا نحن الكورد لانقبل أبداً أن يسفك هو أو أي دكتاتورٍ آخر دماء البشر بهذه الوقاحة التي لامثيل لها، سواءً أكانت دماء أبناء وبنات شعبه، أم لأي شعب آخر، مهما كانت النزاعات السياسية حامية الوطيس بين الأطراف المتعاركة… فإنني أدعو كل السوريين، في الداخل والخارج، أن يعلنوا براءتهم منذ الآن من أي جريمة يرتكبها النظام مستقبلاً أو ارتكبها من قبل، وكذلك من أي جريمة قد تحدث من مندسين في صفوف المعارضة والشعب المكافح من أجل الحرية، فالاعلان عن هكذا براءة من الجرائم السياسية والجنائية قد يخفف عقابنا أمام الأجيال القادمة، وأمام المجتمع الإنساني الكبير، وقبل كل شيء أمام الخالق الذي حرّم علينا سفك الدماء بدون حق ((من قتل نفساً بغير نفس أو فساد في الأرض فكأنما قتل الناس جميعاً ومن أحيا نفساً فكأنما أحيا الناس جميعاً – المائدة 32))، وقال (( ولاتقتلوا النفس التي حرّم الله إلا بالحق – الأنعام – 151)) والحق هنا يعني وجوب تحقيقق العدالة في الدعوى والقضاء والحكم، وذلك يتّم على أيدي رجال القضاء النزيهين الأحرار، غير التابعين للسلطان الجائر، وليس على أساس منح رجال المخابرات والقناصة صلاحية إطلاق النار على كل من يعارض النظام بسلاح أو بدونه، أو لمجرّد أنه لايحب بقاء النظام المكروه حاكماً ابد الدهر، فيخرج إلى الشارع ليعبّر – حسب لائحة حقوق الإنسان العالمية- عن شجونه وآلامه وتطلعاته، فتتلقفه طلقة طائشة أو يقع في كمين غادرٍ لرجال الأمن الإرهابيين وبلطجية الحاكمين وقنّاصة المرتزقة الذين تم شراؤهم لهدف نشر الرعب في صفوف الشعب المطالب بالحرية والغذاء والاستقرار الحقيقي

لذا، حيث من الممكن أن تصاب بلادنا بالحمى المنتشرة في الشرق الأوسط، هذه التي زهقت سلطان بعض الحكام المجرمين في شمال أفريقيا بسرعة فائقة، فتنتقل إلى الجسد الهزيل لبلادنا السورية “جرثومة الثورة!” المبيدة لسلطان المستبدين بالشعوب فقط، وتعتبر بسبب صفتها هذه من أروع الفيروسات التي عرفتها الإنسانية حتى اليوم، أن نتفّق نحن السوريون على صياغة “صك براءة” من كل أشكال العدوان والظلم والجنون الرسمي من غدر واغتيال وتقتيل عام واعدامات وقنص خسيس، قبل المباشرة بهذه الجرائم، كما علينا تبرئة أنفسنا من أي تصرّف لا حضاري لفئة أو فئات في النظام أو المعارضة تجاه أي فئة أو فئات أخرى من أبناء وبنات الشعب السوري، بأي ذريعة كانت، أوالتجاوز والاعتداء على دماء وأعراض وأموال الناس، بأي ذريعة كانت، وأن نكون في معارضتنا للنظام منصفين للناس عادلين وحضاريين في تعاملنا وأن نصون ممتلكات الشعب وأن لانهدر طاقات البلاد اللتي لاتزال باقية لم ينهبها أهل السلطان بعد، وأن نعتبر منتسبي الجيش والشرطة وسائر عاملي مؤسسات الدولة مواطنين سوريين لايحق لنا الاعتداء عليهم وعلى عوائلهم وأملاكهم دون وجه حق، وعدم جرّهم للعقاب دون محاكمات عادلة، مهما ارتكبوا من جرائم وفظاعات، فالعدل هو الأساس الصحيح للبديل الصحيح النافع

كما أدعو شعبنا السوري عامة إلى أن يترفّع في دعواه ومطالبه وفي تصرّفه السياسي حيال تحقيق هذه الأهداف النبيلة عن تحكيم العواطف عوضاً عن العقل، وأن لايكون في تحركّه طائفي النزعة، كما هم الذين يستخدمون سلاح الطائفة ليفرّقوا بين الناس وبالفرقة يسودون ويحكمون، وأن نسعى دائماً وأبداً من أجل الإفصاح عن مطالب واضحة وصارخة بلغة حضارية رفيعة المقام، تتلخّص في كلمات قلائل، كالحرية والعدل الاجتماعي والمساواة ودولة القانون وسوريا التي تضمن حقوق كل مكوناتها الاثنية والدينية دون استثناء، أي دولة المواطنة الحقيقية التي لامجال فيها لاقصاء أو استثناء أو تفريق بين الناس بسبب العرق أو اللغة أو المذهب أو الفكرة السياسية

نحن قادمون على تغيير لابد منه، سواءً عن طريق حوارً شامل وصريح بين المعارضة والنظام، تبدأ مبادرته من النظام بعد أن رفض ذلك عهوداً متعددة، ورأى ما حدث لغيره مؤخراً، فاعترف بأن لامجال للعناد والصمت حيال مطالب الشعب، أو من خلال مساهمة وسيط عالمي وعربي يجمع بين كل فصائل المعارضة وأقطاب النظام في مؤتمر وطني شامل، أو عن طريق هبّة شعبية واسعة لابد منها في حال اعتكاف النظام في صومعة رفضه للتغيير، هبّة سلمية وحضارية، كالتي رأيناها في وادي النيل، يقف بصددها الجيش والشرطة والسلك الديبلوماسي وشرائح من الحكم والنظام على حياد حتى تظهر نتيجة اللعبة واضحة للعيان بين الشعب المعارض وخصومه الحاكمين، أو عن طريق ثورة تتحوّل فيها نداءات وهتافات المتظاهرين والمحتجين إلى ذرائع لارهابهم بالرصاص الحي والغارات الجوية والقصف المدفعي للمدن، كما نرى اليوم في ليبيا الحزينة الثائرة. وطالما سوريا – حسب قناعة كل من قرأنا لهم من السوريين الناشطين- عرضة لاحد هذه الاحتمالات، فلا بد لنا من صك براءة للمرحلة القادمة التي لن يكون عبورها كما يبدو مجرّد نزهة عبر حديقة زهور

لذا أعلن أمام الله تعالى وأمام الشعب السوري براءتي من كل دم سفك في سوريا أو قد يسفك وأعلن براءتي أيضاً من كل عدوان على أموال ودماء وأعراض المواطنين ومن ظلم يقع على المواطنين بسبب انتماءاتهم السياسية أو الدينية أو الفكرية  أو اقصاء لهم أو ازدراء بهم… ولا أرضى كناشط سوري يناضل من أجل الحرية والعدل الاجتماعي وحقوق الإنسان والديموقراطية التي أراها  بمثابة الشورى الملزمة في الفكر السياسي الحديث، أن  ينال أي سوري عقاباً دون محاكمة عادلة يجريها له القضاء السوري النزيه غير الخاضع لسلطان الحاكم

فإلى براءة من الظلم والعدوان والاقصاء والنهب والسلب والتدمير غير المبرر والتعسف اللاقانوني أيها السوريون

Beyta olî

(Nivîsandina Pê Reş)

(Tîpguhastin: Cankurd)

“Ev beyta xweşik, sala 1837ê Zayînî, ji aliyê Evdiselam ê Xalidî Zîbarî ve, ku ji xelkê Barzan e, hatiye lêkirin”

 

Guh bidene behsê xweş

Gelî kes, sah’ib goş

Xudê nekin firamoş

Eger ciwan, eger pîr

Kesî Xudê biket ji bîr

Qiyametê dê bêt d’erîr

Kesê Xudê nenasî

Ron nabê qelbê qasî

H‘sil nabê xelasî

Xaliq yek e, bê heval e

Ne manende, ne mîsale

Ne mirdine, ne zewale

Ne manende, ne nez’îre

Ne şerîke, ne muşîre

Ne muî’ne, ne nesîre

Ya Reb tu zor bilindî

Bê mîsal û manendî

Bo te nîne çon û çendî

Ji vî çonî têt xeber

Ew ne cîsme, ne cewher

Ne e’rde, ne beşer

Rewanîne îttîsal û înfîsal

Bû me’bodê zulcelal

Digel a’lemê ma şubhê zîlal

Ew xaliqe bi tenê

Munezzehe ji mirdinê

Hem ji xewê û xarinê

Rebbî, tu ferdî weh’îd

Yek leh’ze nabî beî’d

Eqrebtirî ez ji h’eblilwerîd

Rebbî tu şahê metîn

Îcad kir ji ava muhîn

Çend sûret têt mez’her şirîn

Xudê hene heft sîfat

Qedîmin ew wekî zat

Yek îlme, ya dî h’eyat

Yek qudrete, ya dî bîstin

Yek îrade ye, ya dî dîtin

Sabiê’ wan axiftin

Kelmê wî dûr ji h’erf û denga

Zatê wî munezzehe ji teslîsa Firenga

Muqqeddese ji hindê elwan û renga

Ji hindê cumleyê mumkînatan

Ji cewahir we zerratan

Têkda mezherin bo sîfatan

Got ya hemû cismekin, tu canî

Got ya hemû darekin, tu banî

Got ya hemû şehrekin, tu xanî

Barî bû kenza mestûr

Biton gîra bi zihor

Îzhar kir a’lemê mestûr

Îzhar kir ji bit’onî

Mabeyna kafê û nûnî

A’lem îna bîronî   [Bîronî: Wicûd û hebûn]

Îcad kir bi wî terzî

Ji bo biroza kenzî

Ew dizanit h’îkmeta remzî

Ji h’alê dî xeber dem

Ewwil îzhar kir a’lem

Axir îcad kir Adem

Adem îna Wicûdê

Ferman kire melekêt şihûdê

Bo Ademî herne sicûdê

Ewan bihîst ew xeber

Kes ji emrî neçû der

Îlla Îblîs bednezer

Ferman kir şahê wedûd

Digel Îblîs merdûd

Te bo çi nebir sicûd?

H’iccet îna leî’nî

Ez çêtirim bi yeqînî

Ez ji narî me, ew t’înî

Ew diket qal û qîla

Fayde neda delîla

Ew gerya bû ji zeyla

Îblîs kefte zilletê

Kir du‘aya muhletê

Hetê roja Qiyametê    [H’etê: Heta]

Xudê ew nekir meh’rom

Got muntezir be ya zelom

Hetê roja wextê me’lom

H’al ku gerya sernegon

Zahir bû sirra meknon

Her kafir bû, ew melo’n

Melo’n miced bû li karî

Sond xar bi îzzeta barî

Ez dê însana kêşme narî

Dê wan kêşme xerîqê

Dê rûnme ser terîqê

Hemî renga wî beme h’erîqê

Xitab kir Rebbê îzzetê

Digel musteh’eq le’netê

Ez dê li wan kem reh‘metê

Eger biken zilletê

Hindî biken tewbetê

Ez dê lê kem mexfîretê

Her kesê ku sergeş bit

Şubhê te, dê rûreş bit

Heqqê wî dê ateş bit

Ew melo’n bed efa’l

Bê edebê bê xîsal

Ew çend dirêj kir meqal

Dirêj kir digel şahê mecîd

Ew Îblîs wî merîd  [merîd: derkirî]

Ji şerîkan may weh’îd

Bi sebebê wîh’detê

Bûye musteh’eqqê  le’netê

Ew gerya bû bi ser me’siyyetê

Îblîs ku nebû qani’

Ji emrê Xudê bû mani’

Le’net lê kir şahê sani’

Ew bû bi mena’a e’cûl

Ferman nekir ew qibûl

Ji mertebê geriya e’zûl

Şeytan ku ne bir sicûd

Ferman kir şahê wedûd

Xaric bibe ya merdûd

Xaric bîye ji cennetê

Yan ji esman yan ji refetê

Ev renge merceha ayetê

Lazime li ser e’bîda

Qibûl  biken emrê seyda

Da nebin ji zumreya merîda

Ez li we dikem vê qissetê

Her kes guh bidetê

Bi xwe bigrît î’bretê

Nefs emmare bî sû   [Bîsû: Bi nebaşî]

Hindî muhlet biden li dû

Tewbe naket zû be zû

Zû be, rabe ji newmê

Ji nefsa xwe bike lewmê

Ji xaliqî bike şermê

Ji xaliqî bi tenê

Bitirse ji mirinê

Terk bike vê dinê

Terk bike dunyayî

Bitirse ji lîqayî

Berê xwe bide fenayî

Tu bes bibe mexrûr e

Sefera te zor a dûr e

Menzîla te qebra kûr e

Menzîla qebrê teng e

Tu bizane ew çi reng e

Bê hewar û bê deng e

Bê deng û bê hewar e

Çar kenar lê dîwar e

Tejî dûpişk û mar e

Gava te temam veşarî

Dê hête serê te hişyarî

Dê nazil bin qasidêt barî

Gava te tîne şihûdî

Dê te rakin h’alê qiû’dî

Sual diken ji te meqsûdî

Çi meqsûdî ew dê qesed ken

Sual xaliq eh’ed ken

Hem pirsane bi Eh’med ken

Eger cewab nebit sedîde

Guzra wan bêm h’edîde

Qalib diket le dîde

Guzra wan bêm zor kubare

Ger li çiyaya biden yek care

Dê ketin tûz û xubare

Ew dê mînit bi wê e’yşê

Qet namînit çi xweşî

Ji firaşa ateşî

Çi ateş û hem gorî

Melek wê li qebrê xorî  [Xorî: Qîrîna bilind]

H’etê tenişt tîk perî

Ew meyt wey bê mefer

Taqet naket bête der

Dê li nik mînit korî kehr [Kehr: Bê bîstin]

Navêt wan bêm be tefsîr

Yek munkere, yek nekîr

Yan mubşêr hem beşîr

Cumle ê wan çar îsmin

Mesmayî wan du cîsmin

Têkda Emwat du qîsmin

Ew melekêt sah’ib kerb

Gava li meytî den d’erb

Hewar dê çine meşreq û mexreb

Dê guh lê bit denga wan

Xelqê erd û asîmanan

Xeyrî Cinn û însanan

Ger li guhî wan bidet

Dê bête tirs û heybet

Îman dê bêt bê minnet

Gava melek lê dixorî

Kafir dê li cewabê h’eyirî

Dê “Haha la edrî”

Eger cewab sedîd bit

Ezman dê lê fesîh‘ bit

H’alê wî dê melîh’bit

Cewaba dirist dê ew bî

Bêjît Ellahû rebbî

We muh‘emmedûn nebîyyî

We ennel Îslam e dînî

Welquranû îmamî

Welke’betû qîbletî

Welmuimînûn e îxwanî

Welmuimînatû exewatî

We Îbrahîmul xelîl Ebî

Gava temam bû cewab

Ji xeybê dê hêt xîtab

E’bdê min got ya sewab

E’bdê min got ya h’eqî

Bo rabixî  firaş û îstebreqî

Digel sundus û bal be beqî

Ji yumna tali’i û feleka

Xîtab dê hêt bo meleka

Bo e’bdê min vekin koleka [Kolek:Pencere]

Koleka veken di cennetê

Xweş bêt bîna reh‘metê

Da nebînitin zeh’metê

Paş ku birya e û meqal

Le bo e’bdî xweş bû h’al  [Le bo:Ji bo]

Ew dê ketin qesda mal

Dê bîne wî meleke

E’bdo, tu we neke

Qesda mala xwe neke

Qebrê ted ê bêt ava

Mîqdarê dîtina cava

Binqe weku bûk û zava

Ev nezme nezma cedîd e

Şubhet we’d û weî’d e

Îqtîda bi kelamê mecîd e

Eger e’ybek têda bî

Kes yar û bira bî

Zikir neket bi xerabî

Eger çendîş xerab bî

Heqqê wî  î’tab bî

Tu bêje sewabî

Nezim çenda seqîm bî

Nazir eger h’elîm bî

Dê ji te’nê selîm bî

Nezim eger bi rewac bî

Nazir eger be lucac bî

Bêşek ew dê h’erac bî

Ji hîcretê dem xeber

Sala carî bû qeder

Raberî bû lefza e’mfer

Carî bûbûn çend sinon

Ji hîcretê raberî bûn

H’a û ra û xeyn û nûn

Rebbî tuyî xafirî

Aza bikey şai’rî

Ji e’zaba agirî

Rebbî tuyî rah’imî

Xelas bikey nazimî

Roja exza zalimî

Bi he’qqê sûreta Qafê

Hem sebebê vê îd’afê

Me xelas bikey ji xewfê

Rebbî tu şahê metînî

Me xelas bikey ji leî’nî

Weqtê ku navî tînî

Weqtê neza’ sekeratê

Rebbî tubide rah’etê

Me xelas bikey ji zeh’metê

Omêd her heye e’bda

Ji lutf û îkrama seyda

Aza bikey ji qeyda

Omêd heye e’bdê xerîb

Hîvîkare bendê xerîb

Bo reh’meta rebbê qerîb

Nav dê kem bi î’lam

Bibeyan û hem kelam

(E’bdî) mud’af bîl (Selam)  [Navê şaîr e]

Eger bibêjit sail

Ev îsme nabit kamil

Qeyda wî nabit daxil

Medfûe’tinew mesel

Qeyda wî dê bit daxil

Bi h’ukmê mecazî mursel

Ew Xalidî Zîbarî

Hîvî diket ji barî

Aza bikey ji narî

Xalidî me bi terîqet

Zîbarî me bi e’şîret

Barzanî me bi mesken qeryet

Rebbî aza bikey e’bdê talih’

E’fo bikey mirîdê salih’

Bi h’urmetê ennebîl fatih’

 

(Nivîsandina Pê Reş)  /   (Tîpguhastin: Cankurd)

 

 

المعارضة وسوريا المستقبل


– “لقد  أخذنا السلطة بقوة السلاح ومن يريد انتزاعها منا عليه أن يجرب حظه بقوة السلاح”

العماد مصطفى طلاس (وزير الدفاع السوري الشهير لمجلة دير شبيغ الألمانية العدد 8 /2005)

 

جان كورد، ‏الإثنين‏، 21‏ شباط‏، 2011

عبارة واضحة تعبّر عما يؤمن به الدكتاتوريون المجرمون، وها هي ليبيا القذافي تؤكّد الفكرة ذاتها، تلك التي تقول:”تعالوا، جرّبوا حظكم في انتزاع السلطة منا بقوة السلاح!”… فهل ستمّر سوريا بالتجربة الدموية الحالية ل”الجماهيرية القذافية”، فتقذف بالدكتاتوريين من النافذة بقوة السلاح، أم أن النظام القائم في سوريا اليوم أكثر تحضراً من أولئك “البرابرة!”، فيدع “صندوق الانتخاب” حكماً عادلاً بينه وبين الشارع المعارض؟

في ثمانينات القرن الماضي انتفضت بعض شوارع المدن السورية دون غيرها، وقاد الانتفاضة آنذاك بعض فئات المعارضة الوطنية، فاستعان النظام بالدبابة والمدفع والطائرة وبجحافل المخابرات وسرايا الدفاع وأرتال العملاء في ظل الصمت الإعلامي والسياسي الدولي، شرقاً وغرباً، وتمكّن من القضاء على تلك البؤر الساخنة من خلال ارتكاب مجازر وحشية، اعترف بها وزير دفاع الأسد الراحل دون حياء أو خجل، ونفذ بجلده من محاكمات بتهمة ارتكاب جرائم ضد الإنسانية، كما رحل سيده إلى مثواه الأخير معززاً مكرّماً من قبل شرائح متعددة، تبكي عليه عيون علماء وفلاسفة البلاط وجنرالات الجيش، دون أن تطاله يد العدالة، رغم بشاعة الجريمة التي ارتكبها نظامه بحق الشعب السوري

إلاّ أن سوريا اليوم، هي سوريا ما بعد هروب الطاغية التونسي وتنحّي الفرعون المصري وترنّح الدكتاتور اليمني ولجوء القذافي الليبي إلى المرتزقة الأفارقة لتقتيل شعبه، وإلى استخدام الطائرات الحربية لتغير على شعبه الأعزل

ولربما كانت المعارضة السورية في عهد الأسد الأب إسلامية في تطلعات فصليتها الأساسية، فتمكّن منها النظام، لأسباب ذاتية وموضوعية عديدة، في حين أن الشعوب العربية، ومنها الشعب السوري، بعد ما تحقق لها من انتصارات ميدانية حقيقية على ضفاف النيل خاصة، وصلت الآن إلى مرحلة تذويب المعارضات السياسية والتوجهات الآيديولوجية المختلفة في عالم فيسبووكي مثير ومتطوّر في أسلوبه المعارض وممارساته العملية، حتى وصل الأمر به إلى درجة يمكن القول عندها بأنّ الشعوب ما عادت تنتظر لأن تقودها معارضة ما لتحقيق أهدافها في انتزاع حريتها وتنظيم حياتها مستقبلاً وبناء نظامها الجديد…بل أصبحت المعارضات المنظّمة في بعض الأحيان عائقاً أمام الزحف الشعبي الذي لايقل قوّة وحيوية عن الأنهار الغاضبة في بعد ذوبان الثلوج

وكما أن الشعوب لم تعد في حاجة ماسة إلى معارضات حزبية فإنها لاتحتاج أيضاً إلى “قوة السلاح” التي رآها ضرورية وزير الدفاع السوري المتقاعد مصطفى طلاس لانتزاع السلطة من أيدي أسياده…فإن الشعبين التونسي والمصري لم يستخدما السلاح ضد النظامين المستبدين بهما، والشعب الليبي يتحرّك دون أي محرّك معارض واضح المعالم، والشعب اليمني يتحدى نظاماً قاسياً بمعارضة ضعيفة وبدون سلاح أيضاً

أي من الممكن الوصول إلى “سوريا المستقبل”، العادلة المنصفة، الحرّة الديموقراطية، القوية والحضارية، دون انتظار “معارضة حزبية” ودون “سلاح”… وهذا ما بدأ كثيرون من ثوار “الفيس بووك” السوريين يقتنعون به

وحقيقة فإن في صفوف المعارضة دكتاتوريين، عرباً وكورداً ومن سائر الفئات السورية الأخرى، لايقلون استبداداً بالرأي من هذا الأسد الذي لايستطيع فهم كل الرسائل العربية التي وصلته من شمال أفريقيا ومن وادي النيل واليمن السعيد، وكأنها مكتوبة بالهيروغليفي أو السومري. في المعارضة رؤوس كرحى الطاحون بل أقسى منها… فماذا سيفعل هؤلاء بشعبنا السوري إن اعتلوا الدبابات وامتلكوا المخابرات والأموال الهائلة وسلبوا الشعب شرعية النظام…؟

المعارضة السياسية السورية مضّطرة لأن تغّير من سلوكياتها، من ممارساتها ومن نظرتها إلى الشعب، فالشعب السوري، وبخاصة الفصيل الفيسبووكي منه أشد تطوّراً وأعلى ثقافة وأرحب صدراً وأشد شجاعة وجرأة على الحراك العملي، فإن ظلّت متخلّفة أكثر من خطوة عن مسيرة الشعب الزاحف فستذبل وتضعف وقد تخرج من ساحة الصراع، أما أن تقود الجماهير وتتقدّم الصفوف لتحقيق سوريا المستقبل، فهذا ما سيقوم به الشباب السوري بنفسه، بعيداً عن أية وصاية حزبية أو أي تنظير آيديولوجي، فإن أعمى البصائر وحدهم لايستطيعون ادراك حقيقة أن الشعوب تحب الحرية وتطالب بالديموقراطية من تلقاء نفسها وقد سئمت من الخطاب الآيديولوجي النظري الذي لم يأت له حتى اليوم بالخبز والماء النظيف والصحة والأمن والاستقرار رغم طول عمره

فإلى النضال العملي يا شباب سوريا من أجل تحقيق “سوريا المستقبل

والخزي والعار لكل من يجعل من نفسه أو حزبه أو رهطه عائقاً أمام اشراقات النور الذي قد سطع على الشرق الأوسط، منذ بداية عامنا الجديد، ولم يعد في امكان أحد، سواءً في النظام أو في المعارضة، ايقاف السيل الجارف

Îdiyom ên Çiyayê Kurdan

Cankurd
17.02.2011
Îdiyom di koka xwe de ji „Îdioma“ Girîkî hatiye, û bi wateya taybetiyeke wekî „zimanê neteweyî“ an yê navçeyekê, lê pişt re di nêv zimannasan de bi wateya wan pevgirêdanên zimanî yên taybet belav bûye û cîhê xwe girtiye.
Mînak: Di Kurdî de em dibêjin: Kevir avêt û keviravêtin. Wekî: Kevirek xiste destê xwe û avêt. Lê ev „Keviravêtin“ di zarava Kurdaxê de bi wateyeke dî ye jî. Dibe li gelek navçeyên dî jî wilo be, hema em tenê li ser zarava Kurdaxê di vir de radiwestin û eve mijara me ye di vê gotarê de.
Yek ji yekî dipirse:“- Rewşa te û jinikê çawa ye?“
Ewê dî bersivê dide:“-Bira, tu sax bî, bi Xwedê min kevirê wê avêt.“
Gava yek vê bersivê bê şirovekirin werdigerîne zimanekî dî, ew bê guman mebest û wateya wê diguhêre, gava ew nizanibe ku ev îdiyomeke Kurdaxî ye, û mebesta mêrikê bersivdar, ne ewe ku wî kevirê jina xwe ji dest girt û avêt, mebesta wî ewe, ku wî jina xwe berda, nema ew û wê jinê hevjînên hev bin.
Di Îngilîzî de jî gelek îdiyom hene, ku ji wan re hinek malperên taybet hatîne pêdakirin. Ji wan îdiyoman jî ev: “He lost his head” Bi wateya He is angry and overcome by emotions.
Bi Kurdî: “Seriyê xwe winda kir”
Çawa mirov seriyê xwe winda dike, ku herdem li ser govdeyê wî ye, di nêv herdu milên wî de hatiye çandin?
Bê guman ev Îdiyom bi vê mebestê ye: Ew xeyidiye û kela dilê wî bilind e.”
Pirbûna îdiyoman di zimanekî de nîşana maldarî û firehiya wî zimanî ye û di wêjevaniyê de îdiyom cîhekî balkêş distîne, ku bi wan û bi hinek şêweyên dî yên avakirina zimanî, çandeya neteweyekê dibe xudan taybetiyin cihê ji çandeyên din. Hema ji aliyekî dî ve, heger van îdiyom neyin bi kar anîn û şirovekirin, ew ziman dimiçiqe û jînava wê kêm dibe, di navçeyekê de jî, îdiyoma cihê ji yên navçeyên dî yên welatekî hene, lê hinek hevparin û li gelek deveran wekî hev in.
Li ba me, li Kurdaxê, carina dibêjin: “Gotina wî li erdê xistin”
Qey gotina wî zebeş bû, ku rakir û li erdê xistin? Na…ne wilo ye…Ev bi wê mebestê ye, ku bihayê gotina wî nizanin, şora wî avêtin paş guhên xwe, bi wê nekirin. Di vir de jî îdiyoma (şora wî avêtin paş guhên xwe) heye. Peyv û şorên wî bi paş guhan ve avêtin…Eve gelekî ciwantir e ji peveka “Guh nedan ser gotinên wî”.
Li Kurdaxê “Destê xwe di ser wî re girt” tê gotin. Mirov carina destê xwe di ser seriyê kesekî dî re digire, hema wateya vê ne ew destgerandina berçavkirî ye di ser seriyekî re, wateya wê “Paristina yekî ji yekî re ye”, gava padîşahek serkohiyê li êlekê an komikeke mirovan bike, em dikanin bibêjin ku wî “Destê xwe di ser wê êlê an wê komikê re girtiye.”
Carina Kurdaxî dibêjin: “Destê xwe têda”. Dest-têdan di vir de ne wekî kesek destê xwe têxîne nav ardekî an çiwalekî. Li vir bi wateya “Difna xwe xistiye nêv karê hinek dî”. Lew re em dikanin binivîsin ku dewletên mezin ên cîhanê destê xwe têdane nêv heme karên dewletên piçûk. Bi wateya peyva erebî ku jêre “Tedexxul” dibêjin. Li ser vê yekê “Desttêdan” wekî îdîyomeke kurdî têye binavkirin.
Kurdaxî li şûna ku bibêjin: Hêz û kanîna wî nema ye, ew nema dikane tiştekî bike, tesk û hêrsa wî şikîne, dibêjin: “Basikên wî ketine avê.” Wekî em dizanin basikên mirov nînin. Çewa basikên wî dikevin avê? Lew re “Basik-ketin” wekî îdîyomeke kurdî têye naskirin.
Carina jî gava Kurdaxî dixwazin yekî rezîl pezîl bikin, ewana nabêjin: “Ew ker e”, lê belê dibêjin: “Ew k’erkan dicû”. Ke’rik wan hejîrin, ku hîn negihane dema jêkirin û xwarinê. Gava ji darê hinek diweşin an dikevin, ker û pez wan dixun û tew nizanin ku ên di darê de dimînin dibine hejîrin şirîn. “K’erikcûtin” ew îdiyom e ku di vir de bo wî/wê hatiye bikaranîn, ewê/ewa tiştekî vala û berdayî, çi mifa têde nîne dibêje û tew nizane mijara civatê li ser çiye.
Wekî wan jî îdiyoma “Şorşikandin” û “Devavêtin” û “Gef danê”.
Şor di zarava Kurdaxê de “Peyv” û “Gotin” e, Qey ev “Şor” dareke ku tu bişkînî? Na.. Mebest tiştekî dî ye, mebest ewe ku “Xatirê gotina wî nizanî bû û bi yaw î nekir, peyva wî şikand.”
Yek ji yekî dipirse:”Bo çi tu dev davêjî min?” Di vir de dev dibe kevirek an tîrek û têye avêtin. Eve jî Îdiyomek e. Wekî wê jî “Gef danê”. Em bibêjin: Mezinên gund gef dane ewîl û tolazan. Wekî em dizanin “Gef” û “Gurr” bi wateya peyva erebî “Tehdîd û tehzîr” in. Yekî Kurdî baş nizanibe, wê guman bike ku mezinên gund şîrone an diyarî dane ewîl û tolazên gundê xwe. Lê ya rast ewe ku wan bi gotinan li wan xort û lawan zor kirine, tiştek ji wan re nehêja dîtine, divê ewana nekin.
Wilo em dibînin ku di zarava Kurdaxê de îdiyom baş bi kar tên, û gava mirov wan îdiyoman nenase, wê baş tênegihe mebest û wateyên gotinekê an nivîsekê.

– November 19, 2010

المعارضة السورية…. من مع من؟

alt ‏17‏ شباط‏، 2011
بعد انتصار الديموقراطية على النازية والفاشية في أوروبا انتصاراً حاسماً في الحرب العالمية الثانية، ومن ثم، بعد انتصارها الكبير على الشيوعية في أوروبا الشرقية مؤخراً، لم يلجأ الديموقراطيون إلى استئصال كامل للنازيين والفاشيين والشيوعيين، وانما سمحوا لهم بتشكيل احزابهم والدخول في معترك الحياة السياسية  والاجتماعية والاقتصادية، واكتفوا فقط  بالتخلّص من رؤوس النازية والفاشية والشيوعية الذين أجرموا بحق شعوبهم والشعوب الأخرى… وهناك الآن تنظيمات نازية وفاشية وشيوعية في برلمانات دول الاتحاد الأوروبي، وقد يصل أحد نوابهم أو يكون قد وصل إلى برلمان الاتحاد نفسه.
أما في المعارضة السورية التي تنقسم إلى تيارات مختلفة فكرياً ومتنازعة سياسياً، حيث هناك الديموقراطيون المنفتحون على الجميع والليبراليون في نظرتهم إلى الآخرين، وهناك المأدلجون في برامجهم وعقولهم وممارساتهم وعلاقاتهم، كما أن هناك العنصريون ضمناً وحقيقةً ولكنهم يظهرون بأردية وطنية ديموقراطية في المحافل العامة…
من خلال تجاربنا المتواضعة وجدنا من يرفض التعامل مع هذه الجهة في المعارضة بدوافع دينية أو طائفية أو طبقية، وهناك من يتهم هذه الجهة أو ذاك، ويكاد بعضهم لايفرّق بين من هجر النظام وشرع في معارضته وبين من لايزال منافحاً قوياً عن النظام القائم… فكيف نجد السبيل لتوحيد كل هذه الطاقات السورية؟
طبعاً، هذه العلة موجودة في صفوف حركتنا الوطنية الكردية أيضاً، فهذا يرفض ذاك بسبب تبنيه لمشروع فيدرالي أو حكم ذاتي، وهذا يرفض الآخر لأنه انشق عنه وهدّم كل الجسور بينه وبين رفاقه القدامى… بل إن بعضهم يرفض سياسةً ما لمجرّد وجود “فلان شخص” في صفوفها…
المطالبة بالتلاقي من أجل عقد “لقاء تشاوري” تخضع لأجندات حزبية ضيّقة وانسحابات وانكفاءات لمجرّد أن الذي يجلس على الطرف الآخر من الطاولة لايوافق هذا التنظيم الذي لايرى أحداً أشد وطنية منه…
لذا، يجب أن نفتح قلوبنا ونشرح صدورنا بعض الشيء، فماذا يمكن أن يحدث من أخطار على الشعب السورية وطموحات شبابه، إن جلس شيخ من شيوخ الإخوان المسلمين مع معارض من جبهة الخلاص مع آخر من حركة التجمع القومي الموحد وثالثٍ من تحالف العشائر والقبائل العربية ورابع من الحركة الوطنية الكردية وخامس من “إعلان دمشق”؟  فهل نحن غير قادرين حتى على سماع الآراء المختلفة المتنافرة؟
المصريون أثبتوا أنهم رجال لمقاومتهم وتصديهم لأحد أعتى وأشرس الأنظمة القمعية على وجه الأرض، وازداد اعجابنا جميعاً للمصريين الذين أكدوا على عناق الهلال والصليب في ساحة التحرير، ووقوف الجيش الذي مهمته الأساسية الدفاع عن الوطن وقوفاً مشرّفاً يحمد عليه من قبل سائر قادة الجيوش والدول التي تحترم نفسها… فهل السوريون أقل شأناً في في الكفاح الوطني وفي التضامن الوطني والوفاق السياسي من إخوتهم المصريين؟
أعتقد بأن الشباب السوري، عرباً وكورداً ومن سائر الأقليات القومية والدينية، أرفع درجةً من عجائز المعارضة والمتحزبين والضيقي الأفق، الذين لايزالون يحلمون في أن يدهنوا كل شرائح المعارضة الوطنية والديموقراطية بلونهم الخاص المحبوب، ولذلك فإن على الذين يريدون لم شمل الصفوف وتوحيد الطاقات السورية المناضلة في هذه الظروف التاريخية التي يمكن اعتبارها “فرصة لامثيل لها لللتخلص من الدكتاتورية” أن يتوجهوا إلى الشباب السوري، فهذا الشباب له طموحات غير طموحات العجائز، أو تصوّر غير تصورنا نحن عن الحرية والديموقراطية وحقوق الإنسان. فندعم حركات الشباب تنظّم نفسها وتقود الجماهير صوب تحقيق المثل العليا للإنسانية…
من أجل وضع حد لسياسة الاقصاء التي يمارسها النظام هو أن نتخلّص نحن في المعارضة أيضاً من عقلية الاقصاء المستبدة بنا… وإلاّ فإننا سنكون عوائق في طريق الحرية والديموقراطية ومتنكرين لحقوق الإنسان، فلننتقل من عقلية “من مع من” إلى ساحة التضامن الاجتماعي السياسي الثقافي المشترك

استنجاد الأسد بالمسجد الأموي لاينفع ولابد من التغيير الشامل

جان كورد، ‏16‏ شباط‏، 2011

في ذكرى المولد النبوي الشريف، ظهر الرئيس الأسد بعربته التي كان يقودها بنفسه وبثيابه الجميلة كرجل دولة مؤمن لايغيب عن هكذا مناسبات مليئة بالمشاعر لدى غالبية الرعية في بلاده، وبدا وكأنه فاجأ الجميع، وبخاصة قناة “السورية” التي اهتمت بزيارته للمسجد الأموي اهتماماً كبيراً، وراح مذيعها الذي كان يعلّق على المشاهد المختارة بدقة وعناية يصف السيد الرئيس ب”العظيم”، ويا لها من مشاهد

علماء المسلمين، غير المسجونين وغير الهاربين من سطوة النظام حتى الآن، يركضون خلفه وبجواره مبتسمين وراضين عن زيارته لهم، في ذلك اليوم الكريم، وهو متجه وسط حشد من رجال أمنه الشخصي، بعد مغادرة المسجد إلى عربته التي هي أجمل حقاً من عربة زميله وصديقه الرئيس الايراني، والجماهير المحشودة كرهاً أو طوعاً هناك تهتف بحياته وتردد شعارات عربية كلاسيكية عفا عليها الزمن، يطلقها أتباع وأشياع مدرّبون وملتزمون بقواعد الترحاب والتظاهر والتوديع، نسمعها في كل العواصم العربية التي لايزال الدكتاتوريون والمستبدون يحكمونها مثل “بالروح بالدم نفديك يا بشار!” و “ألله سوريا بشار…”، وفي الحقيقة لو أطلقت رصاصة واحدة في الهواء آنذاك لهرب الحشد كله وتفرّق كالدجاج المذعور… ونساء ذوات أطفال ومشاكل مع السلطات يبكين متوسلات الرئيس الأسد أن يفرج عنهن كربهن، كإطلاق سراح ولد أو أخ أو زوج من السجن، أو الرجاء بكف أذى موظفين عنها وعن عائلتها، ويقبلّن يد السلطان التي يمدها من نافذة عربته…وكأنه حقيقة أحد ملوك بني أمية، بفارق أنهم كانوا يركبون الخيل وينثرون الدنانير على الجموع الحاشدة، ومن أين للأسد أن يركب حصاناً دون العربة المدرعة في عصر المنتحرين والمنتحرات أو يأتي بالدنانير لينثرها على شعبه، فقد اختطفها أقرباؤه وأخفوها في البنوك الأوروبية ولم يتركوا له ولشعبه سوى الفتات

فماذا أراد السيد الرئيس بزيارته للمسجد الأموي في ذكرى المولد النبوي الشريف؟

فإن قلنا بأنه وفاءٌ للنبي محمد (صلعم) فهذا غير صحيح لأنه يقبض على كل من يدعو لتطبيق شرع النبي محمد (صلعم) في سياسة البلاد ويزج به في المعتقلات الرهيبة، بل هناك قانون خاص يحكم بالاعدام على كل من ينتمي إلى شريحة من شرائح المجتمع السوري لمجرّد أن هذه الشريحة ترفض أي شرع آخر سوى الشرع الرباني الذي دعا إليه النبي (صلعم)… وإن كان هذا صحيحاً فلماذا يرفض السيد الرئيس دعوة الأستاذ عصام العطار، الإسلامي الشهير والوطني العريق، إلى التعاون بين النظام والمعارضة في سبيل الاصلاح لوأد الخلافات وانقاذ البلاد من العواصف

أما إذا قلنا بأن السيد الرئيس قد حضر مراسيم الذكرى العزيزة على قلوب المسلمين، وفاءً للبيت الأموي، فلماذا يسمح لأصدقاء وأتباع أصدقائه من الشيعة أن يسبوا ويشتموا البيت الأموي صباح مساء، بل يوسّع من دائرة نفوذهم في دمشق وما حولها ويفتح الأبواب لتشييع البلاد السورية، والتشييع يعني في أبجدياته: كره بني أمية وانكار مجدهم العربي – الإسلامي التليد والانقلاب عليهم والتشييد بالفتك بهم وبمن والاهم

أما إذا قلنا بأنه يفعل ذلك لأسباب سياسية ديماغوجية بحتة، فلننظر لماذا؟

-العالم الحر الديموقراطي يرى ويسمع كيف تسير النار في هشيم الاستبداد العربي، وكيف تتعاظم الصحوة الإسلامية في الشرق الأوسط، وتقترب رموزها من الشارع المكافح من أجل نيل الحرية وبناء المجتمعات الديموقراطية وصون حقوق الإنسان، وهذا العالم في نظرته لايزال متخوّفاً من أن تنقلب ثورات الشرق الأوسط إلى محطات مؤقتة وعتبة أولى على طريق تحقيق أو إيجاد أنظمة إسلامية، لذلك فإن هذا العالم في الوقت الذي يؤيّد ثورات الشعوب من أجل الحرية وخلع الدكتاتوريات العسكرية والطائفية والعائلية، فإنه ينصح رجاله في المنطقة بالظهور بمظهر الناس المؤمنين الذين لايعادون الشرع الإسلامي، ويتوددون إلى بعض العلماء والملالي الذين ليست لهم برامج سياسية، لخداع الشارع المسلم في غالبيته وللايهام بأنهم ليسوا أعداءً للدين، وقد تكون زيارة الأسد في هذا اليوم بالذات إلى المسجد الأموي بطلب من ناصحيه في العالم الحر الديموقراطي أو من مرشديه ومستشاريه ومستشاراته العاملين والعاملات على تلمييع صورة السيد الأسد من كل الجوانب…كما يقوم بعض عقلاء اليهود في واشنطن بتلمييع صورته هناك على أنه البديل الحالي للإسلاميين، و”عصفور في اليد أحسن من عشرة على الشجرة”

-الرئيس الأسد يدرك بأن العاصفة التي تمكنت من اقتلاع نظام الهارب بن علي في تونس والفرعون المصري العجوز اللامبارك، ستقتلعه أيضاً، على الرغم من امتلاكهما لقوى أمنية وعسكرية أقوى مما يملك هو بكثير، وعلى الرغم من أنهما كانا يتمتعان برعاية وصداقة في العالم الغربي وفي اسرائيل أكثر منه، كما يدرك بأن حليفه الوحيد في المنطقة (ايران) غارق في مشاكله الآن وشوارع طهران وسائر المدن الأخرى صارت تغلي كشوارع القاهرة وسواها من المدن المصرية. لذا فإن عليه القيام بحركات بهلوانية استعراضية إعلامية كالظهور بمظهرالمهتم بشؤون الشعب، أوالاستعداد للتعامل المباشر مع اسرائيل والتخلي عن المطالبة بكل هضبة الجولان المحتل والذهاب إلى كامب ديفيد جديد بحكم الضرورة، وكذلك الظهور بالصورة المعاكسة تماماً، ألا وهي صورة الرئيس الحليم الذي هو “علوي الطائفة” شكلاً  و”أموي المذهب” فعلاً… فإن كان حقيقة مستعد لتلبية مطالب الشعب الذي لن يقبّل يديه كتلك السيدات اللواتي قبلن يده أمام شاشة “السورية” المرافقة لموكبه البهي، فليصدر مراسيم تشريعية كما أصدر مؤخراً حفنة منها في شؤون اقتصادية وجمركية، كأن يأمر باطلاق سراح كل السجناء السياسيين والاعلان عن حرية تشكيل الأحزاب والجمعيات وليفتح الباب دون محاسبات ومراجعات أمنية لكل المعارضين بلا استثناءات للعودة إلأى الوطن، دون المرور من زابوق “جمعية المغتربين” المستخدمة كعصا وكجزرة في أيدي النظام خارج البلاد، بل كصمام أمان لمعارضة المظاهرات والاحتجاجات، وليلغي العديد من القوانين التي فرقت بين المواطن والمواطن وأقصت شرائح بكاملها، وبخاصة تلك القوانين والاجراءات الاستثنائية العنصرية بحق الشعب الكردي في البلاد

-إن طلعته الرائعة، المدروسة بدقة استخبارتية ذكية، في ذلك اليوم الهام من أيام المسلمين، وفي ذلك الحشد المحشود من النساء والشباب، دون حارس واحد بلباس عسكري أو دون رفقة شرطي واحد كما ظهر، في حين أن بصمات أصابع المخابرات بمختلف فروعها كانت واضحة لاتخطئها عين الإنسان السوري، لم تكن إلاّ من باب التمرين على الظهور في مناسبات أخرى مستقبلية لايهام العالم الخارجي بأن الرئيس الأسد مستقر في نظامه العائلي، وللتأكد من ذلك فما على السيد الرئيس، إن كان مستقراً على صهوة جواده ومطمئناً لمودة ومساندة شعبه فعلاً، أن يفسح المجال لسباق حقيقي يشاركه فيه منافسوه ومعارضوه أيضاً… ولكن لا العالم الخارجي ولا الشعب السوري ينخدعان بهكذا استعراضات، حتى ولو كانت على شكل مشاركة في ذكرى المولد النبوي الشريف… ولايخدع بها نفسه سوى “البلطجية التابعة” والمتملقون والمنتفعون من بقاء النظام، وطابور من العملاء وأجراء المخابرات السورية المنتشرون في شتى أنحاء البلاد والمهاجر، وفي صفوف المعارضة أيضاً مع الأسف

فالتغيير قادم والعاصفة ستمرّ عبر سوريا وتقتلع المستبدين فيها أيضاً

وسيعلم الذين ظلموا أي منقلب سينقلبون

لابد من احصاء سكاني في سوريا بعد التغيير مباشرة

 

12-02-2011 جان كورد

نشر الأكاديمي السوري نجيب الغضبان يوم 11/2/2011: الجزء الثالث من مقاله (نحو التغيير في سوريا: لماذا لم يغضب السوريون؟) وأورد فيه معلومات وجدتها متضاربة أو غير واقعية، لذا وددت الفات نظره ونظر القارئين إليها، حيث أن هذا الأكاديمي المعارض ينشر معلوماته وكتاباته في جرائد ومجلات ومواقع مرموقة، سورية وعالمية… ولانحب أن تنشر هكذا معلومات غير دقيقة عن الواقع السكاني السوري، فتصبح حقائق على ألسنة الناس دون التأكد منها

يقول الدكتور نجيب الغضبان، الذي لاندري ما مصدر تقديراته هذه: “ومع أن سوريا مجتمع متعدد الطوائف والأعراق، فهو مجتمع فيه أغلبية واضحة هي الأغلبية العربية المسلمة، فالعرب هم أكثر من تسعين بالمائة، والمسلمون، بطوائفهم المختلفة حوالي 90 بالمائة. وهناك أغلبية عربية مسلمة/ سنية تصل إلى أكثر من 75 بالمائة من السكان. ولعل أهم الانقسامات في سوريا اليوم تتمحور حول قضية التمثيل العالي لأبناء الطائفة العلوية، ونسبتها بين 9-12 بالمائة.”

فإذا كان العرب حقاً 90% من سكان البلاد، فهذا يعني أن نسبة الكورد والقوميات الأخرى لاتتجاوز 10%، وهذا غير صحيح ويخالف كل التقديرات الأخرى الأقرب إلى الواقع السوري

ويقول بأن المسلمين بطوائفهم (ولا أدري من يقصد بهذه الطوائف!) يشكلون حوالي 90%، فهل كل هؤلاء الدروز والعلويين والمسيحيين واليزيديين والاسماعيليين وسواهم، الذين لايصنفون أنفسهم كمسلمين في معظم الحالات يشكلون نسبة 10% فقط من السكان؟ ولكنه يقول بعد ذلك مباشرة بأن نسبة الطائفة العلوية (وحدها) تشكّل 9-12 %، وهذا لايتوافق مع تقديره بالتأكيد… ثم يقول بأن الأغلبية العربية المسلمة السنية تصل إلى أكثر من 75 %….فهناك نسبة 15% من المسلمين من غير العرب، فمن هم هؤلاء؟ في حين أنه ذكر نسبة (أكثر من 90 %) سابقاً للعرب السنة

فأي من هذه التقديرات صحيحة، ولماذا يحاول الإخوة العرب (السنة) تضخيم حجمهم السكاني وتقليل العنصر غير العربي أو غير المسلم في البلاد باستمرار، ألآ تكفي نسبة 51% لاعلان الأكثرية العربية السنية في البلاد؟

وفي الحقيقة فإن المبالغة في تصوير سوريا على أنها بلاد عربية صرفة هي التي غذت المشاريع العنصرية ومنها مشروع المقبور محمد طلب هلال الذي وضع فيه خطة لتعريب الكورد وتهجيرهم والتخلّص من وجودهم القومي في البلاد ودمغهم بالعمالة للأجنبي وتصنيفهم على أنهم لايقلون خطراً على العرب من اسرائيل… ومع الأسف فإن جرثومة “الهلال المعقوف” قد انتشرت في صفوف البعث (الحزب القائد سابقاً والبائد لاحقاً) بسرعة وفي أبدان الأحزاب العروبية الشبيهة، بل تحولت إلى جرثومة خبيثة، عنصرية حاقدة وقاتلة تغذيها الأجهزة السلطوية دون حياء، لتصبح فلسفة لبعض أطراف المعارضة السورية أيضاً…ولم يسلم منها معظم الشيوعيين والاسلاميين أيضاً…بل إن بعضهم كبشار الأسد قد اعتبر الكورد من مواليه، وذلك بعد انتفاضتهم المجيدة في عام 2004، والموالي ليست لهم حقوق كحقوق الأسياد…فقد كرر عبارة أموية قديمة عن الموالي (لهم ما لنا وعليهم وما علينا) كما انتبه إليه أحد الكتاب الكورد

لذا أجد بأن من الأفضل بل الضروري إجراء مسح احصائي كامل في البلاد، تحت إشراف الجهات الدولية المختصة بذلك وبمعونتها، بعد التخلّص من هذا النظام الفئوي المستبد، وذلك للتأكد من نسب التوزّع القومي، الديني، المذهبي والطائفي بصورة تساعد على فهم أكثر جلاءً لمجتمع متعدد المكونات، وأي تهرّب من هكذا احصاء نزيه ومعترف به دولياً انما يخدم سياسات لاتتطابق ومصلحة عموم الشعب السوري، بل فئات معينة منه فقط. وهذا يضر بقيم العدل والانصاف

والذين يتخوّفون من أن يؤدي هكذا تصنيف مذهبي أو قومي أو طائفي للشعب السوري إلى مزيد من الفرقة، هم من أشد الناس تمسكّاً بالتقديرات غير العلمية وغير المؤكّدة، لأنهم يحبون الحياة في الحلم والخيال، دون فتح عيونهم على الواقع العملي الذي عليه المجتمع السوري. وإن إحصاءً سكانياً دقيقاً وجيداً سيوقف أبناء الأقليات الدينية والقومية عند حدهم، حيث هناك من يزعم بأن نسب تواجدهم في البلاد السورية لاتقل عن العرب إلا بالنذر اليسير، والاحصاء السكاني المأمول هو الذي سيضع الحقائق على الطاولة وفي متناول الجميع، ثم يتم اجراء الحلول السياسية والاجتماعية حسب ما لدينا من معلومات مؤكدة، وليس مجرّد تخمينات وظنون وتقديرات شخصية أو فئوية ذات أهداف سياسية

الاحصاءات الدقيقة والاستفتاءات المتتالية والاستطلاعات النشيطة للرأي في العالم الحر الديموقراطي ساعدت وتساعد في معرفة سائر الحقائق الاجتماعية والاقتصادية والسكانية والبيئية والصحية والنفسية وسواها في مجتمعاته، وعلينا أيضاً استخدام هذا السلاح الهام لمعرفة نقاط الضعف في مجتمعنا ونقاط القوة فيه، وبدون معرفة القوى الذاتية لايمكن التقدّ نحو الأمام بهمة ونشاط

Ji bo facebookê haj xwe bikin: Dîwar bi guh in

Cankurd

01.02.2011

Ji meha Çêleyê Paşîn ê sala 2004 de, dava civakî ya navdar “facebook”, li bajêrê Palo Alto, li California (USA), li ser navê xudanê wê Mark Zuckerberg ketiye defterên fermî. Heta roja îro ew bi bêtir ji 74 zimanan di cîhanê de heye. Di roja 21.08.2010 de, li gor agahdariyên Facebookê bi xwe, 500 milyon bikarhênerên wê hebûn. Destkeftiyên wê yên diravî di sala 2009 giha bûn 800 milyon Dollar.
Ev dava cîhanî ya êlêktronî yek ji platformên hezkirî ye, ne tenê ji aliyê xort û kiçan ve, belku ji aliyê heme kesan ve, ku demeke dirêj ji jiyana xwe ya rojane li ber kompiyûtera xwe derbas dikin. Çi jin û çi mêr, çi ciwan û çi pîr. Bi rêya facebookê dava dostaniya civakî, hevaltiya ramiyarî û hevnasîna kesanî, li gel belavkirina berhemên xweyî an yên saziyên çandeyî, hunerî, olî û siyasî, firehtir dibin. Ewê ku di facebookê de endam e, dikane bi zûtirîn dem têkiliyên xwe bi her kesekî/kesekê re, bi her saziyekê re, li teviya cîhanê pêda bike. facebook sireke mezin di roxandina deselata Zeynulabîdîn Bin Elî de û di serhildana Misirê de list.
Di nêv me Kurdan de jî, ew û hinek davên mîna wê, wekî Twitter, bûne herifdarên sînor û serhedên di nav gelê me de hatîne danîn. Ne tenê wan tixûbên neyaran di nêv xaka me ya neteweyî re kişandine, belku heme kelem û surhên civakî, çînî û olî jî…Gelek Kurd, li teviya cîhanê di van davên êlêktronî de tên ba hev û bi hev re dikevine têkiliyan. Eve jî serkeftina azadiya mirovî ye. Li rojavayê Kurdistanê facebook sira xwe ya pir hêja dilîze di avakirina têkiliyan de, lew re dewlet wê qedexe dike.
Lê belê… Ji ber ku van dav wilo giring û hezkirî ne, pêwîste mirov haj xwe bike, da xwe nexîne nêv xefk û xapandinên dizkerên agahiyan. Xanima hêja „Doch Beth Givens“, ku berpirseke ji saziyeke navdar a bo paristina agahiyên kesanî ye „Private Rights Clearinghouse“ dibêje ku gelek mirov hezdikin bo dost û nasên xwe di facebook û davên wekî wê de wêneyên xwe, an tiştin xwe yên taybet firêkin, lê ewana tew ji bîr dikin ku hinek kesin ku bi carekê dûrî wan in û ne dost û nasên wan in, dikanin wan agahiyan bi destê xwe xînin. Ev xanim tika dike ji heme kesan ku (6) agahiyan bi diristî nexînin nêv agahiyên xwe yên ku ewan didine facebook û davên dî:
1. Dûrok û ciyê jidayîkbûnê yên rast û dirist, ji ber ku bi rêya wan mirov dikane xwe bigihîne hinek agahiyên dî yên kesanî û bi taybet li welatên pêşkeftî ku hemî tiştên li ser mirovan ketine kompiyûterên fermî û yên gelek fîrm û kompaniyan. Baştire ku mirov gava „Profile“ xwe di facebookê de ava dike agahiyên dirist li ser dûrok û dema bûyîna xwe nenivîse.
2. Navnîşana xwe ya rastîn nede çi davên êlêktronî û bi taybet ên wekî facebook ku bi milyonan mirov têde endam in. Bi rêya „Profile“ te, hinek dizkar û keleş dikanin agahiyan li ser jiyana te, malbata te û heyînên te yên kesanî bistînin. %65 ji endamên van davên êlêktronî dikevine şaşiyê û pir agahiyan li ser xwe belav dikin.
3. Peyva xwe ya veşartî „Veşartok“, a ku bi Îngilîzî jêre „Password“ dibêjin, tew nede kesekî, û bi taybet gava kesek di bin navê saziyeke e-mailê de, wekî Yahoo, Hotmail an Mail ji te veşartoka te li gel navnîşan û agahiyin din dixwaze, û dibêje ku ewê e-maila te sîlbikin gava tu wan agahiyan li ser xwe di zikê hefteyekê de nedî wan. Baş li e-mala wan binêre, tu yê bibînî ku ne ya wan saziyên e-mailan e, piçekî cihê ye ji wan.

4. Tu ku ve diçî, tu yê ku ve biçî, tu salvehesa xwe li kijan welatî an li kî derê derbas dikî, tew di facebook û davên dî de nenivîse. Ewên ku bi pey mirovan dikevin, da ziyanekê bigihînin wan, pir dilşad dibin gava bi asanî wan agahiyan li ser te di facebookê de an di ciyekî dî de bixwînin…
5. Çêrokên xwe yên evîndariyê, mukiriyên xwe yên veşartî ku tu bo dostan dibêjî an wan pê haydar dikî, bila ne bi rêya facebook û davên dî bin… Ji ber ku hinek hene hezdikin her tiştekî li ser te bizanin, bi taybet gava tu keçeke an jineke hezkirî bî, an jî ji malbateke navdar û maldar bî.
6. Gava yek nexweş be û biçe ba saziyeke sîgortê, da li ba wê bibe endam, ewana wî kesî bi asanî napejirînin. Kesekî ku pir cigara dikişîne bi zûkî têye derkirin. Lew re li ser nexweşiyên xwe, li ser kêmzanîna ajotina trombêlê û li ser pevçûnên xwe bi xelkê re, yên tu ji ber xûngermiya xwe dikeviyê, di facebook û davên êlêktronî de belav neke.
Li dawî, ez dikanim bibêjim ku wekî her tiştek li ser telefonê naye gotin, di facebook û davên êlêktronî de jî her tişt naye gotin. Ji berê tê gotin ku dîwar bi guh in.

February 1, 2011